ژئوتکستایل ها (Geotextile) از ترکیب مهندسی نساجی و مهندسی عمران به وجود می آیند و ابزاری ضروری در ساخت پروژه های مهندسی عمران هستند. آنها با تقویت ساختارهای ژئوتکنیکی، از نفوذ آب به خاک زیرین جلوگیری می کنند. انواع ژئوتکستایل ها که به عنوان ژئوسنتتیک نیز شناخته می شوند، پارچه های منحصر به فرد با تراکم نخ بالا و استحکام ذاتی قابل توجهی هستند. قطعاَ میدانید که نفوذ آب به لایه‌های خاک زیرین در پروژه های عمرانی، میتواند پیامدهای منفی متعددی به همراه داشته باشد. سستی و نشست زمین و از دست رفتن سطح تراز، بخشی از این اتفاقهاست.
تجهیزات Geotextile علاوه بر مقابله با نفوذ آب، میتواند برای کنترل فرسایش و تثبیت جداره‌ها و بستر رودخانه ها نیز مورد استفاده قرار گیرد. البته به بیان دقیقتر، گاهاَ آب و هوا نیز تا حدودی از ژئوتکستایل ها عبور میکند. ولی آنها قادرند لایه‌های خاک را در کنار یکدیگر نگه داشته و از هرگونه گسست جلوگیری کنند. این پارچه‌های پلیمری در برابر باکتری ها نیز مقاوم هستند. از همین رو حتی در لاینرهای دفن زباله نیز کاربردهای ویژه ای دارند.
ژئوتکستایل چیست؟
انواع ژئوتکستایل ها، پارچه های پلیمری هستند که از پلی پروپیلن و پلی استر ساخته می شوند. آنها همچنین به عنوان پارچه فیلتر شناخته می شوند. زیرا می توانند ذرات خاک را:
- جدا،
- فیلتر (ایجاد محدودیت بر اساس نیاز و کارکرد)،
- تقویت،
- محافظت
- یا تخلیه،
کنند و به همین دلایلست که امروزه، آنها در دنیای ساخت و ساز محبوبیت چشمگیری پیدا نموده‌اند. البته پارچه های ژئوتکستایل (geotextile) برای اهداف مختلفی از جمله کنترل فرسایش و ایجاد محیط های حمایتی کشاورزی نیز کاربرد دارند. رشد گل ها و گیاهان همواره در محیط های حمایتی تجهیزشده با geotextile، قابل توجه و مناسب می‌باشد.
ژئوسنتتیک ها پارچه های بافته ای هستند که تا اندازه‌ای گاهاَ به آب و هوا اجازه عبور می دهند. ضمن اینکه در عین حال خاک را در کنار هم نگه می دارند تا دچار لایه لایه‌شدن محسوس و گسست نشود. مسئله ای که مسلماَ در عدم فرسایش خاک و حفظ لایه‌های سطحی بستر پروژه‌های عمرانی، تأثیر بسزایی دارد.
محصول پیشنهادی: لوله کاروگیت
مزایای ژئوتکستایل ها
فواید و مزیت های گسترده این تجهیزات سبب شده تا بسیاری از پیمانکاران برای نیل به اهداف اجرایی و عمرانی خود در پروژه‌های در حال احداث، از Geotextile ها بهره بگیرند. مهمترین ویژگی های عملکردی این قبیل تجهیزات عبارتست از:
- ژئوتکستایل ها فرسایش خاک را کاهش داده و استحکام خاک را بهبود می بخشند.
- افزایش سرعت و کارآمدی قابل توجه دیوارهای حائل
- مقرون بصرفگی
- آنتی باکتری
- پوشش‌های ژئوسنتتیک همواره به عنوان یکی از موارد اقتصادی تر کردن پروژه های مهندسی عمران، شناخته می شود.
- موجب بهبود کیفیت کلی پروژه خواهند شد.
- مدلهای متنوع ژئوسنتتیک در کاربردهای مختلف برای جداسازی، فیلتر کردن، زهکشی و تقویت خاک استفاده می شوند. (اما گاهاَ آنها را نمی توان در پروژه های خاص استفاده نمود).
- آنها تأثیر کمتری بر محیط زیست ایجاد می کنند. به همین دلیل نسبت به سایر همتایان، سازگارتر و پایدارتر هستند.
- استفاده از Geotextile در کاربردهای تقویتی و زهکشی، سرعت پروژه های ساختمانی را بهبود می بخشد.
- بلحاظ وزنی، ژئوسنتتیک ها بسیار سبک وزن هستند. بنابراین جابجایی و بهره گیری از آنها در سایت‌های ساختمانی، ساده‌تر، کم هزینه‌تر و قابل کنترل تر است. همچنین هزینه های حمل و نقل و نیروی کار را نیز کاهش می دهد.
- مقامت بسیار مناسبی در مقابل پارگی دارند.
- امکان تولید آنها در مدلهای بافته‌شده، غیربافته، همراه با الیاف طبیعی و یا با الیاف مصنوعی وجود دارد.
- ژئوتکستایل ها چند منظوره هستند. بدینگونه که قابلیت نصب در پروژه های مختلف و متنوعی مانند: استادیوم ها، مراکز خرید، پارکینگ ها، مجتمع های ورزشی و غیره را دارند.
- نقش فیلتراسیون مناسب در لابلای دانه بندی مصالح بسترهای سدسازی.
- تحکیم دیواره های پروژه های عمرانی و کاهش هزینه‌های عملیات زهکشی.
معایب ژئوتکستایل ها
ادوات صنعتی ژئوتکستایل (Geotextile) البته که در کنار مزایای قابل توجه خود، دارای معایبی نیز هستند. اصلی‌ترین معایب این پارچه ها عبارتست از:
- مستعد انسداد توسط بقایای آلی، ریشه گیاهان، قارچ ها و جلبک ها، لجن‌ها و غیره هستند.
- آنها برای مناطق پر تردد مناسب نیستند.
- اگر روکش ژئوسنتتیک جابجا شود یا کم عمق باشد، می توانند به راحتی پاره شوند. (البته در صورت نصب صحیح و شرایط پایدار، بسیار قدرتمند عمل می کنند)
- ژئوتکستایل ها برای نصب و استفاده پیچیده هستند و به متخصصان ماهر نیاز دارند. (متخصصان ماهر البته میتوانند روند اجرا را به خوبی سرعت ببخشند)
- انواع ژئوتکستایل طبیعی و مصنوعی، به راحتی در معرض باران، باد، برف و نور خورشید بیش از حد تجزیه می شوند. گرچه اخیراَ به مدلهای مصنوعی ژئوسنتتیک ها، مواد آنتی یووی (مقاوم کننده در برابر تابش خورشید) اضافه می‌گردد.
- تجهیزات موردنظر ممکن است جوانه زنی بذر را در کاربردهای کشاورزی به تاخیر بیندازند. (به‌دلیل کاهش موثر دمای خاک)
- در مناطقی که سنگ زیاد است کاربرد چندانی ندارند.
- آنها را نمی توان در پروژه هایی که نیازمند شمع بندی مصالح هستند، مورد استفاده قرار داد. چراکه نمی توانند سازه های سنگین را پشتیبانی کنند!.
- پارچه‌های ژئوتکستایل به راحتی آلوده می شوند و بایستی توجه داشت که قابل استفاده مجدد نیستند.
- آنها نمی توانند در برابر شرایط باد شدید مقاومت کنند. درنتیجه به راحتی پاره می گردند.
انواع ژئوتکستایل طبیعی و مصنوعی
بلحاظ نوع الیاف بکار رفته در این تجهیزات، ژئوسنتتیک ها به دو دسته تقسیم می شوند:
- ژئوتکستایل طبیعی و
- ژئو تکستایل‌های مصنوعی.
همانگونه که از نامشان پیداست، تقسیم بندی الیاف در این دو مدل، بسیار ساده می باشد. بطوریکه:
ژئوسنتتیک‌های طبیعی از الیاف طبیعی مانند جوت، کنف یا پنبه ساخته میشوند. درحالی که روی الیاف مصنوعی، عملیات ریسندگی و بافندگی انجام میگیرد. الیاف ژئوتکستایل مصنوعی از موادی مانند پلی پروپیلن، پلی استر و نایلون تشکیل می‌گردد.
مدل های مختلف پارچه geotextile مصنوعی، اغلب در ساخت و ساز برای اهداف مختلفی استفاده می شوند. پارچه های تشکیل یافته از الیاف مصنوعی، میتوانند کاربردهای زیادی داشته باشند. استفاده از آنها، در پی افزایش دسترسی به الیاف مصنوعی و تولیدات آنها، بطور چشمگیری افزایش یافته است.
الیاف طبیعی و مصنوعی Geotextile
غالباَ این سوال ذهن افراد را به خود مشغول می کند که: «مواد تشکیل دهنده‌ی الیاف های مصنوعی و طبیعی ژئوتکستایل چیست؟!». در پاسخ به این سوال، دسته بندی مهمترین مواد بکاررفته در الیاف طبیعی و مصنوعی ژئوسنتتیک ها در زیر قرار داده شده است:
الیاف مصنوعی ژئوتکستایل:
- مواد پلی اتیلن (PE)
- پلیمرهای پلی استر (PSF)
- پلی پروپیلن (PP)
- پلی آمید. (PA)
الیاف طبیعی GEOTEXTILE:
- جوت
- کتان / گشنیز
- پوسته میوه نارگیل
- پنبه
- کنف
- پوشال
نکته: در میان انواع مواد مصنوعی، پلی اتیلن و پلی پروپیلن ها نه تنها در ساخت الیاف مصنوعی ژئوسنتتیک ها بکار می‌روند. بلکه در ساخت انواع بدنه و قطعات تجهیزات صنعتی نظیر برج خنک کننده ، کاربردهای ویژه ای دارند.
انواع ژئوتکستایل
سه نوع عمده از ژئوتکستایل ها وجود دارد که هریک برای دستیابی به اهداف خاصی در پروژه‌های عمرانی، تولید شده‌اند. درحقیقت براساس شرایط زیر می توان آنها را بر اساس هدفشان متمایز کرد:
- مدل های ژئوسنتتیک مش باز (یا بافته شده)
- ژئوتکستایلهای بافته نشده
- و ژئو تکستایل بافتنی (با استفاده از دستگاه بافندگی)
ژئوسنتتیک بافته شده
انواع ژئوتکستایل های بافته شده که به منسوجات مش باز نیز معروف هستند، از پلی پروپیلن ساخته میشوند. نوارهای پارچه ای به هم پیوسته، ثبات و استحکام را به ساختار اضافه می کنند. زیرا پلی پروپیلن بواسطه‌ی خواص انعطافی قابل توجه خود، می تواند کشش زیادی را بوجود آورد. هدف از تولید ژئوتکستایل های بافته شده: «جداسازی و تقویت ذرات خاک» است. بسته به کاربرد پیمانکاران در پروژه های عمرانی، انواع ژئوسنتتیک (Geotextile) در قالب های:
- تک رشته ای بافته شده،
- چند رشته ای بافته‌شده،
- تک رشته ای فیلم شکافی و
- مدلهای چند رشته ای فیلم شکافی،
ساخته و طبقه بندی می شوند.
پارچه های Geotextile غیر بافته
گونه های ژئوتکستایل غیر بافته، حاصل درهم تنیدگی الیاف مصنوعی با استفاده از تکنیک های:
- حرارتی،
- شیمیایی،
- مکانیکی
- ترکیبی از دو شیوه فوق
- و یا ترکیب همه روش ها،
می باشند. هدف اصلی ژئوتکستایل های نبافته، 1) جداسازی، 2) فیلتر کردن و 3) محافظت است. ضمناَ نسبت به محیط های شیمیایی و بیولوژیکی خاک نیز مقاوم هستند. ایندست از ژئو تکستایلها همچنین مقاومت گسترده ای در برابر نور خورشید دارند و عمدتاً در آب های زیرزمینی استفاده می شوند. بدین دلیل که نمی توانند توسط آب حل شوند.
آنها بر اساس نوع، چگونگی و میزان رشته های پیوسته با پیوند حرارتی، طبقه بندی می شوند. زیرا ممکن است رشته های آنها بر مبنای تکنیک های مختلف سوزن فیلامنت پیوسته پانچ شده، سوزن منگنه، باند رزین و غیره، تشکیل شده باشد.
ژئوتکستایل بافتنی
همانطور که از نام آن پیداست، ژئوتکستایلهای بافتنی با استفاده از تکنولوژی بافندگی ساخته می شوند. بطوری که یکسری حلقه از نخ، به هم متصل می شوند و آنها را در زمره‌ی مدلهای بافته شده قرار میدهد. گاهی اوقات نیز برای نیازهای خاص، تکنیک گره با بافندگی ترکیب می شود تا نوع دیگری از ژئوسنتتیک های بافتنی ساخته شود. توجه داشته باشید که:
انعطاف پذیری خوب و قیمت های مقرون به صرفه، ژئوتکستایل بافتنی (توسط دستگاه بافندگی) را از سایر همتایان متمایز می کند. بخصوص که آنها برای زهکشی و کنترل فرسایش خاک، همواره ارجح هستند.
کاربردهای ژئو تکستایل
پارچه های ژئوسنتتیک یا همان ژئوتکستایل، به واسطه‌ی قدرت عملکردی و کارآمدی بالا، دارای کاربردهای فراوانی می‌باشند. مهمترین نمونه‌های کاربرد geotextile به شرح ذیل خواهد بود:
- صنعت راه:
اهداف اصلی استفاده از ژئوتکستایل در ساخت و سازهای جاده ای میتواند شامل موارد مختلفی باشد. جدا کردن لایه هایی از ذرات با اندازه های مختلف از یکدیگر، یکی از همین کاربردهای مهم محسوب می شود. تخلیه آب از زیر خاک و توزیع یکنواخت بار، از دیگر اهداف عملیاتی استفاده از پارچه ژئوسنتتیک است. همچنین برای فیلتر کردن ذرات آب و خاک در پروژه‌های احداث جاده‌ها نیز نقش مهمی بر عهده دارند.
- اجرای دیوارهای حائل:
ویژگی های تقویتی این تجهیزات در اجرای انواع دیوارهای ساختمانی ساخته شده از:
- چوب،
- پانل پیش ساخته
- و بلوک های سگمنتال،
شدیداَ کاربردی خواهد بود. اجرای دیوارهای حاثل با ژئوتکستایل ها، نسبتاَ مقرون بصرفگی نسبی را پدید می‌آورد. ضمن اینکه استفاده از ژئو تکستایل‌های بافته شده در دیوارهای حائل، سرعت ساخت و نصب را افزایش میدهد. فلذا هزینه های مربوط به اجرت های اجرا را نیز کاهش می دهد.
- در زهکشی زیرسطحی:
ژئوسنتتیک ها فیلترهای ثابت و پیوسته ای را ارائه می دهند. بطوریکه ساخت و ساز را ساده نموده و هزینه های مواد را کاهش می دهند. همچنین اثرات زیست محیطی کمتری ایجاد می کنند. مدلهای ژئوسنتتیک های بافته شده و غیر بافته، برای زهکشی خاک های پایدار و درشت دانه استفاده می شوند. البته ژئوتکستایل های غیر بافته برای حفظ ذرات ریز خاک، همواره ارجح هستند.
- مهار زباله:
ژئوتکستایلها باتوجه به خواص فیزیکی قوی و کیفیت بالای خود، در پروژه‌های پاکسازی و مهار زباله استفاده میشوند.
- تثبیت راه آهن:
Geotextile های نبافته، برای تثبیت مسیرهای ریلی به دلیل خواص مستحکم سازی بالا، بکار گرفته میشوند.
- کنترل فرسایش بستر های خاکی
کنترل فرسایش با ژئوسنتتیک
استحکام بالای پارچه های ژئوتکستایل باعث می شود برای کنترل فرسایش در کانال های زهکشی، کاربردهای ویژه‌ای داشته باشند. پارچه‌های ژئوسنتتیک البته در:
- خطوط ساحلی
- و سیستم های حفاظت از آبشستگی پل ها و اسکله ها،
نیز بطور گسترده ای نصب می شوند. این تجهیزات گاهاَ از طریق مقابله با نفوذ آب و گاه با حفظ ساختار لایه‌های سطحی و زیرسطحی، به کنترل فرسایش خاک می پردازند.
کاربرد ساختمانی ژئوتکستایل
امروزه ژئوسنتتیک ها بخشی جدایی ناپذیر از صنعت ساخت و ساز بشمار می‌روند. به‌عبارت دقیقتر: یک جزء مهم در بسیاری از پروژه های ساختمانی و عمرانی. افزایش تقاضاها برای ایجاد زیرساخت‌ها و همچنین اجرای ساخت و سازهای انبوه، مستلزم استفاده از منابع طبیعی است. انواع ژئوتکستایل ها می توانند بکار گیری از مواد خاکی گران قیمت را (که در کارهای ساختمانی استفاده می شوند)، به حداقل برسانند. بنابراین بدین جهت، استفاده از ژئوسنتتیک در کارهای مهندسی عمران بسیار پراهمیت شده است.
پروژه هایی که از ژئوسنتتیک استفاده می کنند، مقرون به صرفه تر هستند. چنانکه از منابع کمتری مانند بتن و فولاد استفاده می کنند. به‌علاوه، آنها ردپای کربن کمتری در مقایسه با دیگر مصالح سنتی، از خود در طبیعت به جای می‌گذارند. موارد استفاده از ژئوتکستایل، البته که فقط مربوط به زیرساخت ها نیست. بلکه بهره گیری از این تجهیزات در زمینه‌های دیگری مانند:
- بخش های مهندسی آبی،
- احداث و بهبود وضعیت راه‌آهن و
- پروژه های اجرایی بنادر،
باعث رشد ژئوسنتتیک‌ها شده‌است. روند نصب آنها نیز بسیار پرسرعت بوده و عمر ساخت و ساز را طولانی می کنند. درعین حال آنکه هزینه های تعمیر و نگهداری را هم کاهش می دهند.
اجرای پروژه های سدسازی با Geotextile
بهره گیری از ژئوتکستایل در سد سازی، از سه جهت حاثز اهمیت است:
- هزینه های اجرای سد، بسیار سنگین و زیاد است. بکارگیری این تجهیزات میتواند هزینه های اجرایی را به شدت کاهش دهد.
- نقش لایه پوششی برای کاستن از انتقال رطوبتهای حاصله را ایفا می کند.
- بعنوان ضد آب در فرآیندهای زهکشی دیواره‌ها و کف سد بکار می رود.
ضمن اینکه ژئوسنتتیک ها در قالب فیلتراسیونی برای کف بستر سدها، قرار می گیرند. بگونه ای که مابین لایه‌های مصالح بستر، گنجانده می شوند. بیاد داشته باشید که در گذر زمان و با نفوذ مستمر آب به لایه‌های خاک سطحی، بستر آسیب می بیند؛ فلذا بسترهای پایین دستی نیز به مرور نابود شده و نشست کلی سطح سد اتفاق می‌افتد.
قیمت ژئوتکستایل
تعیین قیمت ژئوتکستایل، غالباَ فرآیند نسبتاَ پیچیده تری در قیاس با دیگر تجهیزات مشابه دارد. چرا که در پروسه‌ی قیمت گذاری ژئوستتیک ها، عوامل مختلف زیر دخیل می‌باشند:
- نوع الیاف طبیعی یا مصنوعی.
- مواد تشکیل دهنده هریک از الیاف های مصنوعی یا طبیعی. (پلی اتیلن، پلی استر، PP، جوت و…)
- تکنیک و مدل بافت الیاف ها و رشته ها. (انواع مدل های بافته، غیربافته و تهیه شده از تکنولوژی بافندگی)
- تراکم مش ایجاد شده در محصول.
- سایز و ابعاد. (با توجه به متراژ پروژه، به هر اندازه که خرید ژئوتکستایل در سایز بزرگتری صورت گیرد، قیمت آن نیز بیشتر خواهد بود)
- میزان وزن نهایی محصول GEOTEXTILE
- کیفیت تولید و مارک سازنده
- میزان منعطف بودن ژئو سنتتیک.
به‌مانند دیگر تجهیزات صنعتی، تغییرات مداوم قیمت ارز نیز بر تعیین هزینه این محصولات موثر می‌باشد. اگرچه مسئولان گروه صنعتی هلدینگ برتر، همواره سعی داشته اند تا با اتخاذ تصمیمات موثر، کمترین تغییرات قیمتی را در پی صعود قیمتهای دلار به خریداران گرامی تحمیل کنند. لذا جهت دریافت قیمت روز ژئو تکستایلها و دیگر تجهیزات صنعتی نظیر جکوزی فایبرگلاس، استخرهای آماده، انواع مخازن نگهداری سیالات شیمیایی و اسیدی و…، میتوانید با مشاوران برجسته مجموعه معتبر «هلدینگ برتر» ارتباط برقرار نمایید.
آینده بازار ژئوتکستایل ها
طبق گزارش TechTextile، بازار خرید ژئوتکستایل می تواند تا سال 2025 به 9.1 میلیارد دلار برسد. صنایع در حال رشد مانند:
- صنعت ساخت و سازهای ساختمانی،
- وجود پروژه های گسترده و بزرگ عمرانی و حمل و نقلی
- و کشاورزی مدرن،
تقاضاهای زیادی را برای پوشش های ژئوسنتتیک به ارمغان آورده است. در حال حاضر از ژئوتکستایل ها در کنار مصالح ساختمانی سنتی، استفاده می شود. تجهیزاتی پارچه ای که مزایای اقتصادی و فنی فراوان‌تری را در مقایسه با روش های معمولی ارائه می‌دهند. درحقیقت همین مقرون بصرفه بودن و استفاده ساده است که تقاضا برای geotextile ها را افزایش می دهد. ضمناَ از آنجایی که اثرات زیست محیطی کمتری نسبت به همتایان خود ایجاد می کنند، با توسعه تکنیک ها، شانس زیادی برای رشد در آینده نزدیک دارند. بطورکلی متریالهای با سرعت اجرای بالا همچون: ژئوسنتتیک، ساندویچ پانل، سردخانه های آماده صنعتی، ژئوگرید و…، امروزه شدیداَ مورد توجه قرار گرفته‌اند.
0 دیگاه