اسید پراکسی استیک

اسید پراکسی استیک (Peracetic Acid یا PAA) یکی از قوی ترین و در عین حال سالم ترین ضدعفونی کننده های شیمیایی است که امروزه در بسیاری از صنایع از جمله صنایع غذایی، کشاورزی، دام و طیور، تصفیه آب و حتی بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده به دلیل قدرت اکسیدکنندگی بالا، اثر سریع بر انواع میکروارگانیسم ها و تجزیه به مواد بی ضرر (آب و استیک اسید) به عنوان جایگزین مناسبی برای مواد ضدعفونی کننده سنتی مانند کلر شناخته می شود.

اسید پراکسی استیک چیست؟

اسید پراکسی استیک یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C₂H₄O₃ است که از واکنش بین اسید استیک و هیدروژن پراکسید به وجود می آید. این ماده در حالت خالص، مایعی بی رنگ با بویی تند و تیز (مشابه سرکه) است و به دلیل ناپایداری باید در محلول های آبی با غلظت های مختلف تولید و ذخیره شود. پراستیک اسید به عنوان یک ضدعفونی کننده و استریل کننده سطح بالا شناخته می شود و می تواند طیف وسیعی از باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و اسپورهای مقاوم را از بین ببرد.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی اسید پراکسی استیک

اسید پراکسی استیک به عنوان یک ضدعفونی کننده و اکسیدکننده قوی، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاصی دارد که آن را برای مصارف صنعتی، غذایی و بهداشتی بسیار مناسب می کند. این ماده در حالت مایع بی رنگ با بویی تند و قابل حل در آب عرضه می شود و با داشتن گروه پراکسی فعال، قدرت اکسیدکنندگی بالا و تجزیه پذیری زیستی را همزمان فراهم می کند. شناخت دقیق ویژگی های فیزیکی و شیمیایی پراستیک اسید، به انتخاب صحیح دوز، روش مصرف و شرایط نگهداری ایمن آن کمک می کند.

ویژگی های فیزیکی اسید پراکسی استیک

اسید پراکسی استیک در حالت خالص، مایعی بی رنگ یا کمی زرد کم رنگ است که بویی تند و شبیه سرکه دارد. این ماده به خوبی در آب حل می شود و محلول های آن معمولاً در غلظت های صنعتی بین 5 تا 50 درصد عرضه می شوند. چگالی این محلول ها حدود 1.11 تا 1.13 گرم بر سانتی متر مکعب است که با افزایش غلظت کمی افزایش می یابد.

نقطه ذوب اسید پراکسی استیک نزدیک به منفی 0.5 درجه سانتی گراد است و نقطه جوش مشخصی ندارد، زیرا این ماده در دماهای بالا ناپایدار بوده و قبل از رسیدن به نقطه جوش تجزیه می شود. به همین دلیل محلول های پراستیک اسید باید در دمای پایین، ترجیحاً بین 5 تا 20 درجه سانتی گراد و در ظروف تیره و بسته نگهداری شوند تا پایداری آن حفظ شود.

ویژگی مهم دیگر این ماده، قابلیت حل شدن کامل در آب و قابلیت واکنش با برخی حلال های آلی است که آن را برای کاربردهای صنعتی و ضدعفونی بسیار مناسب می کند.

ویژگی های شیمیایی اسید پراکسی استیک

اسید پراکسی استیک یک ترکیب شیمیایی با فرمول C₂H₄O₃ است که شامل گروه پراکسی (-O-O-) می باشد. این گروه مسئول قدرت اکسیدکنندگی بالای آن است. پراستیک اسید یک اکسیدکننده بسیار قوی محسوب می شود و قادر است انواع میکروارگانیسم ها شامل باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و اسپورهای مقاوم را نابود کند.

محلول های پراستیک اسید اسیدی بوده و pH آن ها معمولاً بین 1.8 تا 3.5 قرار دارد. از نظر شیمیایی، این ماده نسبت به دماهای بالا و محیط های قلیایی ناپایدار است و در صورت نگهداری در شرایط نامناسب، به سرعت تجزیه شده و به آب و اسید استیک تبدیل می شود، بدون اینکه باقی مانده سمی پایداری از خود بر جای گذارد.

پراستیک اسید همچنین می تواند با فلزات قلیایی و برخی مواد آلی واکنش داده و حرارت تولید کند، بنابراین رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده و نگهداری آن ضروری است.

کاربردهای اسید پراکسی استیک

اسید پراکسی استیک به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود مانند قدرت اکسیدکنندگی بالا، اثرگذاری سریع و تجزیه زیست پذیر به آب و اسید استیک، در صنایع مختلف کاربردهای گسترده ای دارد. این ماده به عنوان یک ضدعفونی کننده چندمنظوره و جایگزینی ایمن برای کلر و سایر مواد شیمیایی سنتی شناخته می شود.

• کاربرد در صنایع غذایی: در صنایع غذایی، اسید پراکسی استیک به طور گسترده برای ضدعفونی تجهیزات، خطوط تولید و بسته بندی استفاده می شود. این ماده می تواند بطری ها، ظروف و سطوح تماس با مواد غذایی را استریل کند بدون اینکه باقی مانده سمی برجای بگذارد. علاوه بر این، برای شست وشوی میوه و سبزیجات نیز کاربرد دارد و باکتری ها و قارچ های سطحی را از بین می برد. همچنین استفاده از پراستیک اسید در خطوط تولید کمک می کند تا تشکیل بایوفیلم در تجهیزات کاهش یافته و کیفیت محصولات حفظ شود.
• کاربرد در کشاورزی و گلخانه: در کشاورزی و گلخانه ها، اسید پراکسی استیک برای ضدعفونی سیستم های آبیاری قطره ای، مخازن آب و خاک استفاده می شود. این ماده می تواند شیوع بیماری های قارچی و باکتریایی در خاک و گیاهان را کاهش دهد و کیفیت آب مصرفی گیاهان را بهبود بخشد. به دلیل اثر سریع و تجزیه پذیری بالا، استفاده از این ماده برای محیط زیست گلخانه و خاک گیاهان کم خطر است.
• کاربرد در پرورش دام و طیور: در واحدهای پرورش دام و طیور، اسید پراکسی استیک نقش مؤثری در ضدعفونی سالن ها، تجهیزات خوراک و آبخوری ها دارد. استفاده منظم از این ماده می تواند انتشار بیماری های باکتریایی و ویروسی را کاهش دهد و به حفظ بهداشت محیط پرورش کمک کند. این ضدعفونی کننده برای انواع سالن ها و زیرساخت های دامداری ایمن و مؤثر است.
• کاربرد در صنعت آبزی پروری و تصفیه آب: اسید پراکسی استیک در صنعت آبزی پروری برای ضدعفونی آب استخرهای پرورش ماهی و میگو استفاده می شود. این ماده می تواند رشد جلبک ها، قارچ ها و سایر پاتوژن های آبزیان را کنترل کند و کیفیت آب را بهبود دهد. همچنین، به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی و تجزیه سریع، هیچ باقی مانده سمی در محیط آب بر جای نمی گذارد و سلامت آبزیان را حفظ می کند.
• کاربرد در بهداشت عمومی و محیط های بیمارستانی: در محیط های بهداشتی و بیمارستانی، اسید پراکسی استیک به عنوان ضدعفونی کننده سطوح، تجهیزات پزشکی و سیستم های لوله کشی آب استفاده می شود. این ماده قادر است انواع باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها را از بین ببرد و از انتقال عفونت های بیمارستانی جلوگیری کند. کاربرد پراستیک اسید در بیمارستان ها به دلیل اثرگذاری سریع و عدم تولید ترکیبات مضر جانبی مانند تری هالومتان ها، ایمن و مؤثر است.
• کاربرد در صنایع دارویی و بیوتکنولوژی: در صنایع دارویی و بیوتکنولوژی، اسید پراکسی استیک برای استریل کردن تجهیزات آزمایشگاهی، مخازن و خطوط تولید استفاده می شود. این ماده می تواند باکتری ها و میکروارگانیسم های مقاوم را از بین ببرد و محیط کاری عاری از آلودگی میکروبی ایجاد کند.
• کاربرد در صنایع بسته بندی و آب معدنی: در خطوط بسته بندی نوشیدنی ها و آب معدنی، پراستیک اسید برای ضدعفونی بطری ها، تجهیزات پرکن و نازل ها به کار می رود. استفاده از این ماده باعث می شود محصول نهایی فاقد میکروب های مضر و با کیفیت بالا عرضه شود و عمر مفید محصول افزایش یابد.

مزایای استفاده از اسید پراکسی استیک

• قدرت اکسیدکنندگی بالا: قادر به نابودی باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و اسپورهای مقاوم در مدت زمان کوتاه است.
• اثر سریع و فوری: عمل ضدعفونی به سرعت انجام می شود و نیازی به تماس طولانی ندارد.
• تجزیه پذیری زیستی: پس از استفاده به آب و اسید استیک تجزیه می شود و هیچ باقی مانده سمی بر جای نمی گذارد.
• سازگار با محیط زیست: عدم تولید ترکیبات مضر جانبی مانند تری هالومتان ها (THMs) و کلرآمین ها.
• قابلیت استفاده در دامنه وسیع pH و دما: در شرایط مختلف صنعتی و بهداشتی مؤثر است و نیازی به تنظیم دقیق pH ندارد.
• جایگزین ایمن برای کلر و ضد عفونی کننده های سنتی: کاهش مشکلات بهداشتی و زیست محیطی ناشی از کلر.
• قابلیت حذف بایوفیلم ها و رسوبات میکروبی: مناسب برای خطوط تولید صنایع غذایی و سیستم های آبیاری.
• قابل استفاده در صنایع متعدد: صنایع غذایی، کشاورزی، پرورش دام و طیور، آبزی پروری، بیمارستان ها، داروسازی و بسته بندی.
• ایمن برای محصولات غذایی و محیط مصرف: بدون ایجاد تغییر طعم یا بو در مواد غذایی و نوشیدنی ها.
• قابلیت رقیق سازی و کنترل آسان غلظت: امکان تنظیم دوز برای مصارف مختلف بدون کاهش اثربخشی.

چالش‌های اسید پراکسی استیک

• ناپایداری بالا در غلظت های بالا و دمای بالا: پراستیک اسید در دماهای بالا و غلظت بالا به سرعت تجزیه می شود و نیازمند شرایط نگهداری ویژه است.
• تحریک کنندگی و خورندگی: تماس مستقیم با پوست، چشم یا دستگاه تنفسی می تواند موجب تحریک یا سوختگی شود، بنابراین رعایت نکات ایمنی ضروری است.
• واکنش پذیری با مواد قلیایی و فلزات خاص: پراستیک اسید با برخی فلزات و مواد قلیایی واکنش داده و می تواند حرارت یا گازهای مضر تولید کند.
• هزینه بالاتر نسبت به برخی ضدعفونی کننده های سنتی: به ویژه در غلظت های صنعتی و برای حجم های بزرگ، قیمت آن نسبت به کلر یا هیدروژن پراکسید ممکن است بالاتر باشد.
• حساسیت به نور و هوا: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور مستقیم یا هوا می تواند باعث کاهش اثرگذاری و تجزیه سریع آن شود.
• لزوم آموزش و دقت در مصرف: استفاده نادرست یا دوز اشتباه می تواند هم از نظر ایمنی خطرناک باشد و هم اثر ضدعفونی کاهش یابد.
• محدودیت نگهداری طولانی مدت: محلول های پراستیک اسید غلیظ نمی توانند برای مدت طولانی نگهداری شوند و نیاز به مدیریت موجودی و تحویل سریع دارند.

نحوه تولید اسید پراکسی استیک

اسید پراکسی استیک یک ضدعفونی کننده و اکسیدکننده قوی است که به طور صنعتی از ترکیب اسید استیک و هیدروژن پراکسید در محیطی اسیدی تولید می شود. این فرآیند معمولاً به صورت محلول آبی انجام می شود، زیرا اسید پراکسی استیک خالص بسیار ناپایدار است و در غلظت بالا مستعد تجزیه سریع و واکنش های خطرناک می باشد.

در این روش، ابتدا مواد اولیه با غلظت مناسب آماده می شوند و سپس با استفاده از یک کاتالیست اسیدی واکنش بین اسید استیک و هیدروژن پراکسید تسریع می شود تا اسید پراکسی استیک تولید شود. کنترل دقیق دما، زمان و میزان اسیدی بودن محلول در طول واکنش بسیار اهمیت دارد تا از تجزیه زودهنگام محصول جلوگیری شود و بازده تولید بهینه شود. پس از پایان واکنش، محلول حاصله رقیق و تصفیه می شود تا ناخالصی ها و مقادیر اضافی مواد اولیه حذف شوند و محصول نهایی با غلظت مناسب برای استفاده صنعتی یا بهداشتی آماده گردد.

محصول نهایی معمولاً در مخازن اسید مقاوم به نور و حرارت بسته بندی می شود تا پایداری آن حفظ شود و اثرگذاری ضدعفونی کنندگی آن کاهش نیابد. از آنجا که اسید پراکسی استیک یک ماده اکسیدکننده قوی است، رعایت نکات ایمنی در طول تولید، حمل و نگهداری آن ضروری است و تولید صنعتی این ماده معمولاً در واحدهای مجهز به سیستم تهویه و تجهیزات ایمنی انجام می شود تا خطرات احتمالی به حداقل برسد.

به طور کلی، اسید پراکسی استیک با ترکیب کنترل شده اسید استیک و هیدروژن پراکسید در شرایط مناسب تولید می شود و دقت در کنترل شرایط واکنش و نگهداری محصول، تضمین کننده کیفیت، پایداری و ایمنی آن است.

نکات مهم برای ذخیره و نگهداری اسید پراکسی استیک

• استفاده از ظروف مقاوم و تیره: اسید پراکسی استیک به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی، باید در ظروف مقاوم به خوردگی و شیمیایی مانند مخازن پلی اتیلن یا پلی پروپیلن نگهداری شود. استفاده از ظروف فلزی یا ظروفی که دارای پوشش نامناسب هستند، می تواند باعث واکنش شیمیایی و کاهش کیفیت محصول یا حتی ایجاد خطر شود.
  همچنین ظروف تیره رنگ یا مات به محافظت از محلول در برابر نور خورشید کمک می کنند. قرار گرفتن طولانی مدت محلول در معرض نور، به ویژه نور مستقیم خورشید، می تواند روند تجزیه آن را تسریع کند و باعث کاهش اثربخشی ضدعفونی کننده شود.
• نگهداری در دمای مناسب: دمای محیط ذخیره سازی اسید پراکسی استیک باید خنک و ثابت باشد، معمولاً در محدوده 5 تا 25 درجه سانتی گراد. نگهداری این ماده در دمای بالا، به ویژه در محیط هایی با تابش مستقیم خورشید یا نزدیکی به تجهیزات حرارتی، می تواند باعث تجزیه سریع تر آن و آزاد شدن گاز و گرما شود.
  این موضوع نه تنها کیفیت و قدرت ضدعفونی کننده محصول را کاهش می دهد، بلکه خطرات ایمنی را نیز افزایش می دهد. بنابراین انتخاب محل نگهداری با دمای کنترل شده اهمیت ویژه ای دارد.
• دور نگه داشتن از مواد قلیایی و فلزات حساس: اسید پراکسی استیک در تماس با مواد قلیایی، فلزات نرم (مانند آهن و مس) یا برخی ترکیبات آلی واکنش نشان می دهد و می تواند باعث تولید گرما یا گازهای ناخواسته شود.
  این واکنش ها ممکن است منجر به کاهش پایداری و حتی بروز خطرات ایمنی شوند. از این رو لازم است محل نگهداری اسید پراکسی استیک کاملاً از چنین موادی جدا باشد و ظروف آن بر روی سطوحی غیر فلزی و مقاوم قرار داده شوند.
• تهویه مناسب محیط: محیطی که اسید پراکسی استیک در آن نگهداری می شود باید دارای سیستم تهویه مناسب باشد. این ماده در طول زمان ممکن است مقادیر کمی گاز آزاد کند و اگر محیط بسته و فاقد تهویه باشد، تجمع این گازها می تواند خطرآفرین باشد.
  تهویه مناسب علاوه بر افزایش ایمنی محیط، به حفظ کیفیت و پایداری محلول نیز کمک می کند. در انبارهایی که حجم زیادی از این ماده ذخیره می شود، استفاده از سیستم تهویه مکانیکی و حسگرهای ایمنی توصیه می شود.
• دور نگه داشتن از مواد آتش زا و ترکیبات آلی: اسید پراکسی استیک به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی نباید در نزدیکی مواد آتش زا، سوخت ها یا ترکیبات آلی قابل احتراق نگهداری شود. تماس این ماده با چنین موادی می تواند باعث افزایش سرعت واکنش های شیمیایی و در برخی موارد بروز آتش سوزی یا انفجار شود. بنابراین توصیه می شود این ماده در انبارهایی جداگانه و به دور از سایر مواد شیمیایی خطرناک ذخیره گردد.
• رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده: هنگام کار با اسید پراکسی استیک باید از تجهیزات ایمنی فردی مانند دستکش مقاوم به مواد شیمیایی، عینک ایمنی، شیلد محافظ صورت و لباس کار استفاده شود.
  تماس مستقیم این ماده با پوست و چشم می تواند موجب سوختگی و تحریک شدید شود و استنشاق بخارات آن نیز برای دستگاه تنفسی مضر است. رعایت دستورالعمل های ایمنی به ویژه در محیط های صنعتی و هنگام جابجایی حجم های زیاد، ضروری و غیرقابل چشم پوشی است.
• مدیریت محلول های با غلظت بالا: محلول های اسید پراکسی استیک با غلظت بالا (بیش از 15٪) بسیار ناپایدارتر از محلول های رقیق هستند و نیاز به مراقبت ویژه دارند. این محلول ها باید در ظروف استاندارد و در محیطی با دمای کنترل شده و تهویه مناسب ذخیره شوند.
  همچنین مدت زمان نگهداری آنها محدودتر است و باید در کوتاه ترین زمان ممکن مصرف شوند. نگهداری طولانی مدت یا در شرایط نامناسب می تواند منجر به کاهش کیفیت و حتی بروز خطرات ایمنی شود.

نکات ایمنی در استفاده از اسید پراکسی استیک

• استفاده از تجهیزات حفاظت فردی: هنگام کار با اسید پراکسی استیک باید از دستکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی، عینک ایمنی یا شیلد محافظ صورت، ماسک مناسب و لباس محافظ استفاده شود. این ماده در صورت تماس مستقیم با پوست یا چشم می تواند موجب تحریک شدید، سوختگی یا آسیب جدی شود، بنابراین تجهیزات ایمنی از بروز حوادث پیشگیری می کنند.
• تهویه مناسب محیط: محل استفاده از اسید پراکسی استیک باید دارای تهویه مناسب یا سیستم تهویه مکانیکی باشد. بخارات این ماده در غلظت های بالا می تواند موجب تحریک مجاری تنفسی، سرفه و تنگی نفس شود. تهویه مناسب باعث رقیق شدن بخارات و کاهش خطرات ناشی از استنشاق آن می شود.
• رعایت دوز و دستورالعمل مصرف: اسید پراکسی استیک باید طبق دستورالعمل تولیدکننده و استانداردهای ایمنی استفاده شود. استفاده بیش از حد از این ماده می تواند باعث خوردگی تجهیزات، افزایش خطرات شیمیایی و کاهش ایمنی محیط کار شود. رعایت دقیق غلظت و زمان تماس برای دستیابی به بهترین عملکرد ضدعفونی ضروری است.
• اجتناب از تماس با مواد ناسازگار: این ماده نباید با مواد قلیایی، فلزات حساس مانند مس و آهن، یا مواد قابل اشتعال و ترکیبات آلی تماس پیدا کند. چنین تماس هایی می تواند باعث واکنش های شدید، تولید حرارت و گازهای خطرناک شود. نگهداری و استفاده از اسید پراکسی استیک باید در محلی جدا از این مواد انجام شود.
• پیشگیری از نشت و مدیریت حوادث: در صورت ریزش یا نشت اسید پراکسی استیک، باید بلافاصله محل آلوده با مقدار زیادی آب شسته شود و از استفاده پارچه یا مواد قابل اشتعال برای جذب آن خودداری گردد. کارکنان باید از نزدیک شدن به محل نشت بدون تجهیزات ایمنی خودداری کنند و در صورت تماس با پوست یا چشم، بلافاصله ناحیه آلوده را با آب فراوان شسته و به پزشک مراجعه نمایند.
• نگهداری در ظروف مناسب و دمای کنترل شده: اسید پراکسی استیک باید در ظروف مقاوم به خوردگی، محکم و دربسته ذخیره شود. این ظروف باید در محیطی خنک، به دور از منابع حرارتی و نور مستقیم خورشید قرار گیرند تا از تبخیر، تجزیه و کاهش اثربخشی ماده جلوگیری شود.
• آموزش کارکنان و آمادگی برای شرایط اضطراری: افرادی که با اسید پراکسی استیک کار می کنند باید آموزش های لازم در خصوص کار با مواد شیمیایی، مدیریت حوادث، روش های خنثی سازی و اقدامات اولیه در شرایط اضطراری را دریافت کنند. آموزش صحیح به کاهش خطاهای انسانی و افزایش ایمنی محیط کار کمک می کند.

مقایسه پراستیک اسید با سایر ضدعفونی‌کننده‌ها

پراستیک اسید در مقایسه با مواد ضدعفونی‌کننده‌ی متداولی مانند کلر، ازن و هیدروژن پراکسید عملکردی سریع‌تر، ایمن‌تر و سازگارتر با محیط زیست دارد. برخلاف کلر که ترکیبات جانبی خطرناک مانند تری‌هالومتان‌ها تولید می‌کند، پراستیک اسید پس از عمل ضدعفونی تنها به آب و اسید استیک تجزیه می‌شود و هیچ باقیمانده سمی برجای نمی‌گذارد.

در مقایسه با ازن، هرچند ازن قدرت اکسیدکنندگی بیشتری دارد، اما استفاده از آن نیازمند تجهیزات خاص و شرایط کنترلی دقیق است، در حالی که پراستیک اسید را می‌توان به‌راحتی در محلول‌های آبی رقیق استفاده کرد. نسبت به هیدروژن پراکسید نیز، پراستیک اسید اثر سریع‌تر و پایدار‌تری دارد و حتی بر اسپورهای مقاوم نیز مؤثر است.

استانداردها و الزامات بین‌المللی استفاده از پراستیک اسید

کاربرد اسید پراکسی استیک در صنایع مختلف تحت نظارت نهادهای معتبر جهانی است تا ایمنی و سلامت مصرف‌کننده تضمین شود.

سازمان EPA آمریکا (Environmental Protection Agency) پراستیک اسید را به‌عنوان ضدعفونی‌کننده و استریل‌کننده‌ی مجاز برای سطوح در صنایع غذایی، بهداشتی و پزشکی تأیید کرده است.

همچنین سازمان FDA (Food and Drug Administration) استفاده از محلول‌های پراستیک اسید را برای شست‌وشوی میوه‌ها، سبزیجات و تجهیزات فرآوری مواد غذایی بدون نیاز به آبکشی مجدد مجاز می‌داند.

در سطح بین‌المللی، استانداردهای ISO 9001 و ISO 14001 نیز بر کنترل کیفیت تولید و الزامات زیست‌محیطی این ماده تأکید دارند.

در صنعت آب آشامیدنی، غلظت‌های مورد استفاده معمولاً کمتر از 5 میلی‌گرم بر لیتر است تا ضمن نابودی کامل میکروارگانیسم‌ها، هیچ اثر منفی بر طعم و بوی آب باقی نماند.

روش‌های اندازه‌گیری غلظت و کنترل کیفیت پراستیک اسید

به دلیل حساسیت بالای پراستیک اسید، کنترل دقیق غلظت و پایداری محلول برای حفظ اثربخشی ضروری است. روش‌های زیر پرکاربردترین راه‌های ارزیابی کیفی آن هستند:

• تیتراسیون یدومتری (Iodometric Titration):
  رایج‌ترین روش تعیین غلظت واقعی پراستیک اسید در محلول است. در این روش، پراستیک اسید در محیط اسیدی با یدید واکنش داده و ید آزادشده با محلول تیوسولفات سدیم تیتر می‌شود. دقت این روش بالا و برای کنترل کیفیت در صنایع غذایی و دارویی استاندارد شده است.
• اندازه‌گیری pH و پایداری محلول:
  پراستیک اسید محلولی اسیدی با pH حدود 1.8 تا 3.5 دارد. افزایش ناگهانی pH یا تغییر محسوس آن نشانه‌ی تجزیه یا کاهش غلظت مؤثر ماده است. کنترل دوره‌ای pH، یکی از شاخص‌های ساده اما مهم برای سنجش سلامت محلول به شمار می‌رود.
• بررسی رنگ، بو و دمای نگهداری:
  تغییر رنگ محلول از بی‌رنگ به زرد یا قهوه‌ای، یا کاهش بوی تند سرکه‌ای، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تخریب جزئی و کاهش قدرت اکسیدکنندگی باشد. همچنین افزایش دمای محلول در مخازن، نشانه‌ی واکنش‌های ناخواسته و ناپایداری شیمیایی است.